Taken en bevoegdheden

Taken en bevoegdheden

De gemeentelijke ombudsman is bevoegd klachten over de lokale overheid te onderzoeken en te beoordelen. Ook kan hij aan zijn oordeel een aanbeveling aan de gemeentelijke overheid koppelen om herhaling van klachten te voorkomen. Deze oordelen en aanbevelingen zijn niet bindend, maar ze worden doorgaans wel opgevolgd.

De ombudsman voert zijn werk onafhankelijk en onpartijdig uit en is aan niemand ondergeschikt.

De gemeentelijke ombudsman en zijn plaatsvervanger worden door de gemeenteraad benoemd voor een periode van 6 jaar (maximaal 2 keer). De taken en bevoegdheden van de gemeentelijke ombudsman zijn vastgelegd in de Algemene wet bestuursrecht (zie art. 9:17 en verder).

De gemeenten hebben een aparte verordening over de gemeentelijke ombudsman (zie bijvoorbeeld de tekst van de Rotterdamse verordening).

Niet bevoegd
Klachten waartoe de gemeentelijke ombudsman niet bevoegd  is betreffen vooral de politie, zorgverzekeraars, woningcorporaties, energieleveranciers en het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen.

Verder is de ombudsman niet bevoegd om klachten in behandeling te nemen over gemeentelijke regelgeving en gemeentelijk beleid. Ook wanneer er een procedure bij de (bestuurs)rechter loopt of beroep openstaat tegen een uitspraak van een andere rechter dan de bestuursrechter, is de ombudsman niet bevoegd de klacht te onderzoeken. In al deze gevallen zal de ombudsman de burger uitleg geven en hem naar de juiste instantie verwijzen, of de klacht doorsturen naar de bevoegde instantie.

Taken
De taken van de ombudsman kunnen als volgt worden samengevat:

  • Klachtbehandeling
  • Onderzoeken op eigen initiatief
  • Onderzoeken meldingen integriteitschending
  • Voorlichting

Klachtbehandeling
De gemeentelijke ombudsman neemt een klacht pas in behandeling als u de klacht kenbaar heeft gemaakt bij de organisatie waar de klacht over gaat. De desbetreffende instantie moet eerst de kans krijgen om de klacht zelf op te lossen.

Onderzoek op eigen initiatief
De ombudsman kan een onderzoek op eigen initiatief instellen, bijvoorbeeld als hij vermoedt dat bepaalde klachten een structureel karakter hebben of als hij denkt dat de behoorlijkheid van het openbaar bestuur op een andere manier in het geding is. Zie het hoofdstuk Rapporten.

Onderzoeken meldingen integriteitschending
De ombudsman Rotterdam-Rijnmond is door het college van burgemeester en wethouders aangewezen als extern meldpunt in het kader van de Regeling melden integriteitschendingen. Dat wil zeggen dat Rotterdamse ambtenaren – al dan niet anoniem – integriteitschendingen binnen hun organisatie bij de ombudsman kunnen melden, als zij daar intern geen gehoor vinden. Klik hier voor meer informatie.

Voorlichting
De gemeentelijke ombudsman besteedt veel tijd aan het informeren van burgers over de juiste regels en procedures rond klachten.
Daarnaast geven de ombudsman en zijn medewerkers voorlichting aan groepen, bijvoorbeeld in de vorm van lezingen en/of trainingen voor studenten, interne klachtbehandelaars van gemeenten, sociaal raadslieden en andere professionals die betrokken zijn bij de behandeling van klachten.